Wystawa posiada formę instalacji artystycznej, a jej autorem jest Krzysztof Findziński, artysta i pasjonat historii. Umieszczona została w zabytkowej Stodole z Wylągów, zlokalizowanej na terenie Oddziału Zamek w Janowcu. W skład instalacji wchodzić będzie dominująca forma przestrzenna, rodzaj scenografii, będącej zarówno tłem dla wybranych artefaktów-eksponatów, jak i tworząca własny przekaz emocjonalno-symboliczny, mocno wpisany w kontekst historyczny miejsca.

Od sierpnia 1944 do stycznia 1945 na terenie Janowca i okolic trwały walki o zdobycie i utrzymanie tzw. przyczółka janowieckiego, pomiędzy armią radziecką a niemiecką. Ofiary tych krwawych zmagań: Polacy, Rosjanie, Niemcy zostały połączone miejscem i czasem, choć rozdzielone Historią. Zebrane relacje ostatnich żyjących świadków ówczesnych wydarzeń, zachowane w terenie ostatnie ślady, zanikający przekaz pokoleniowy i właściwie zapomniana historia przyczółka janowieckiego, a zwłaszcza losów miejscowej ludności w tym okresie, była najsilniejszą motywacją do powstania tego projektu. Instalacja ma nawiązać do zastanej sytuacji i poprzez swoją otwartą formę ma przywrócić lokalną pamięć i zachęcić do pogłębionych, systematycznych, wielokierunkowych badań. Wystawa ma z założenia charakter otwarty – jest Początkiem. Trzyjęzyczny tytuł wystawy podkreśla jej uniwersalne przesłanie – wojna jest czymś okropnym dla wszystkich osób biorących w niej udział.

Celem instalacji jest przywrócenie pamięci być może najbardziej dramatycznego w dziejach Janowca okresu lat 1944-1945, w oparciu o zarejestrowane relacje, zachowane wspomnienia i dostępne materiały źródłowe i artefakty. Ideą przewodnią instalacji jest próba „archeologicznego” wydobycia spod warstwy czasu i zapomnienia emocji, uczuć, postaw i losów ludzi, których Historia postawiła w tym miejscu przeciw sobie. Stawiamy tym działaniem pytanie o nasze jutro. Program instalacji powstawał stopniowo w kontaktach z mieszkańcami terenu niegdysiejszego przyczółka, historykami, muzealnikami i stara się wypełnić pewną pustkę w świadomości i pamięci, a jeszcze bardziej stać się zachętą do poszukiwań własnych, jak i pracy badawczej nad tym okresem historii. Ogólna koncepcja projektu wynika ze wspomnianych idei i założeń i jest pierwszym tego rodzaju przedsięwzięciem w Muzeum Nadwiślańskim i dlatego odwołuje się silnie do emocji (poprzez formę plastyczną, sposób aranżacji i dobór eksponatów), równocześnie przedstawiając mało znane fakty historyczne.

Termin: 23 lipca – 13 listopada 2016, 10:00-17:00
Miejsce:  Muzeum Nadwiślańskie, Zamek w Janowcu, ul. Lubelska 20, Janowiec